Triều Tiên và hàn Quốc là 2 quốc gia cùng nằm trên một bán đảo, sử dụng chung một ngôn ngữ tuy nhiên lại có sự khác biệt rõ rệt về kinh tế, văn hóa,… Lý do gì khiến cho Hàn Quốc và Triều Tiên chưa thể thống nhất dù đã trải qua gần cả thập kỷ? Nếu 2 đất nước này được thống nhất thì tình hình sẽ ra sao? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé.
SỰ CHIA CẮT CỦA BÁN ĐẢO TRIỀU TIÊN
Năm 1945, Thế Chiến II kết thúc cũng là lúc chấm dứt sự cai trị của Đế quốc Nhật Bản. Bán đảo Triều Tiên bị chia cắt thành hai vùng tập kết quân sự bởi Liên Xô và Hoa Kỳ.
Năm 1948, hai nhà nước được hình thành là Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (còn gọi là Triều Tiên, Bắc Triều Tiên hoặc Bắc Hàn) và Đại Hàn Dân Quốc (còn gọi là Hàn Quốc, Nam Hàn hoặc Nam Triều Tiên) với danh giới là dọc theo vĩ tuyến 38.
Hàn Quốc và Triều Tiên từ đó hình thành nên thể chế chính trị khác nhau và cả 2 đều muốn thống nhất. Ngày 25/6/1950, Triều Tiên tiến quân xâm lược miền Nam dưới sự chỉ huy của Kim Il Sung và sự hỗ trợ của Liên Xô, dẫn đến cuộc nội chiến đẫm máu, tàn phá nặng nề bán đảo Hàn Quốc.
Vào tháng 09/1950, lực lượng Liên Hợp Quốc, do Hoa Kỳ lãnh đạo, đã can thiệp để bảo vệ miền Nam, và tiến vào Bắc Triều Tiên. Khi họ đến gần biên giới với Trung Quốc, các lực lượng Trung Quốc thay mặt Triều Tiên can thiệp, làm thay đổi cán cân chiến tranh một lần nữa.
Cuộc chiến kết thúc vào ngày 27/07/1953, với một hiệp định đình chiến gần như khôi phục lại ranh giới ban đầu giữa Bắc và Nam Triều Tiên. Và từ đó cho đến nay, Hàn Quốc và Triều Tiên chính thức bị chia cắt ở vĩ tuyến 38.
Kể từ những năm 1990, với tiến trình tự do hóa của chính phủ Hàn Quốc cũng như sự qua đời của người sáng lập CHDCND Triều Tiên Kim Nhật Thành, hai bên đã tiến hành các bước nhỏ và mang tính biểu tượng hướng tới công cuộc tái thống nhất.
LÝ DO KHIẾN TRIỀU TIÊN VÀ HÀN QUỐC CHƯA THỂ THỐNG NHẤT?
Khác biệt về chính trị, kinh tế và văn hóa
1 – Chính trị
Chế độ chính trị có thể coi là điểm khác biệt lớn nhất giữa Triều Tiên và Hàn Quốc. Đây cũng chính là lý do khiến cho 2 bên tạo ra những mâu thuẫn và không thể đi tới thống nhất:
- Hàn Quốc là một đất nước dân chủ, có chế độ chính trị đa đảng và đang theo đuổi chính sách đối ngoại hòa bình.
- Triều Tiên theo con đường nhà nước cộng hòa dân chủ nhân dân, chỉ có duy nhất 1 Đảng cầm quyền và đến hiện tại cũng là quốc gia duy nhất vẫn chế độ quyết định người lãnh đạo dựa trên mối quan hệ cha truyền con nối.
2 – Kinh tế
Theo số liệu năm 2018 của ngân hàng trung ương Hàn Quốc, tổng thu nhập quốc dân của Triều Tiên là 35,895 tỷ won bằng 1/53 so với tổng thu nhập quốc dân của Hàn Quốc là 1,898,453 tỷ won. Tổng thu nhập quốc dân (GNI) trên đầu người của Triều Tiên là 1,43 triệu won, bằng 1/26 so với Hàn Quốc là 36,79 triệu won.
Có thể thấy, về kinh tế thì Hàn Quốc có một sự phát triển vượt bậc hơn hẳn với Triều Tiên. Hàn Quốc là một quốc gia phát triển với nền kinh tế thị trường mở, có mối quan hệ thương mại với nhiều quốc gia trên thế giới và đứng thứ 4 về số lượng xe hơi sản xuất hàng năm trên toàn cầu.
Hiện tại Triều Tiên vẫn có nền kinh tế khá khó khăn, do các lệnh trừng phạt kinh tế từ cộng đồng quốc tế.
3 – Văn hóa
Hàn Quốc là một quốc gia phát triển có văn hóa đa dạng, nổi tiếng với nền công nghiệp giải trí phát triển và có tầm ảnh hưởng với các nước khác trong khu vực.
Triều Tiên có văn hóa truyền thống đặc biệt, ảnh hưởng chủ yếu từ chủ nghĩa cộng sản và nhà lãnh đạo Kim Jong Un, không có sự phát triển nổi bật trong lĩnh vực giải trí hoặc văn hóa đương đại.
4 – Quân sự
Triều Tiên và Hàn Quốc đều chú trọng đầu tư vào lĩnh vực quân sự bởi 2 bên luôn ở tình trạng chiến tranh lạnh, căng thẳng. Dưới đây là một số điểm khác biệt trong quân sự của hai quốc gia này:
- Quân đội: Triều Tiên có quân đội lớn và được trang bị nhiều vũ khí hiện đại như tên lửa đạn đạo, pháo phòng không, tên lửa đất đối đất và hạt nhân. Trong khi đó, quân đội Hàn Quốc cũng rất lớn nhưng được đào tạo để phù hợp với chiến lược phòng thủ, tập trung vào chống lại Triều Tiên.
- Các biện pháp an ninh: Triều Tiên có hệ thống an ninh chặt chẽ và luôn theo dõi mọi hoạt động của dân chúng, trong khi Hàn Quốc tập trung vào việc bảo vệ tài nguyên và quyền lợi của quốc gia.
- Tầm nhìn chiến lược: Triều Tiên tập trung vào việc phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo để đối phó với các kẻ thù tiềm ẩn, trong khi Hàn Quốc đang cố gắng xây dựng một hệ thống phòng thủ đối phó với Triều Tiên.
Sự can thiệp của các cường quốc (Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Nga)
Sự can thiệp của các cường quốc vào việc thống nhất của Hàn Quốc và Triều Tiên đã diễn ra trong nhiều giai đoạn khác nhau. Tuy nhiên, các cường quốc này không muốn thống nhất Hàn Quốc và Triều Tiên vì những lý do chính trị, an ninh và kinh tế của họ:
- Các cường quốc không muốn thay đổi bối cảnh chính trị hiện tại và sức mạnh của các phe phái tại khu vực. Họ lo ngại rằng một thống nhất Hàn Quốc và Triều Tiên sẽ gây ra sự thay đổi trong các liên minh và mối quan hệ kinh tế vốn đang được họ kiểm soát, khả năng đối trọng giữa các nước lớn sẽ bị thay đổi.
- Các cường quốc còn lo ngại rằng một thống nhất Hàn Quốc và Triều Tiên sẽ gây ra những rủi ro an ninh cho khu vực, vì những khả năng bất ổn chính trị và quân sự của hai quốc gia trong quá trình hội nhập và đồng nhất.
Tóm lại, việc bán đảo Hàn thống nhất không được các nước lớn ủng hộ, sự can thiệp của các cường quốc vào việc thống nhất của Hàn Quốc và Triều Tiên được xem là một trở ngại lớn trong quá trình đạt được mục tiêu thống nhất của hai quốc gia này.
NẾU TRIỀU TIÊN VÀ HÀN QUỐC THỐNG NHẤT?
Mô hình thống nhất giữa 2 quốc gia
Sự thống nhất giữa hai miền Triều Tiên vẫn là một vấn đề còn rất phức tạp và khó khăn, nhưng không có nghĩa là không thể. Hiện nay, phía bên Hàn Quốc đang đưa ra những kế hoạch mới thúc đẩy bình thường hóa quan hệ liên Triều, những nỗ lực hòa hoãn đã làm dấy lên nhiều hy vọng về khả năng thống nhất bán đảo Triều Tiên/Hàn Quốc, hay chí ít là một dạng liên bang chính trị giữa 2 miền của bán đảo này.
Hình thức liên bang đó đã ít nhiều được thảo luận:
- Mô hình thống nhất theo kiểu Đức: Đơn giản là Triều Tiên sẽ bị sáp nhập vào một Đại Hàn Dân quốc có quy mô lớn hơn. Hai quốc gia sẽ được thống nhất thành một quốc gia đa đảng, dân chủ, với hai khu vực tự trị riêng biệt. Lý do là bởi vì Hàn Quốc có quan hệ đồng minh với Mỹ, lo ngại về Trung Quốc và mong muốn có quan hệ tốt hơn với Nhật Bản.
- Mô hình hòa bình hai quốc gia: Theo mô hình này, hai quốc gia sẽ tiếp tục tồn tại nhưng trong một tình trạng hòa bình và hợp tác. Mô hình này được cho là khả thi hơn nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức, như sự thiếu tin tưởng giữa hai miền, sự khác biệt lớn về kinh tế và văn hóa, và sự can thiệp của các cường quốc.
Vì vậy, tính khả thi của các mô hình thống nhất Hàn Quốc và Triều Tiên vẫn còn nhiều tranh cãi và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.
Vũ khí hạt nhân sau thống nhất sẽ được xử lý ra sao?
Một trong những vấn đề khiến các bên liên quan đều “lăn tăn” khi Triều Tiên và Hàn Quốc được thống nhất đó chính là vũ khí hạt nhân sẽ được xử lý như thế nào? Dưới đây là một số phương án xử lý:
1- Tiếp tục giữ vũ khí hạt nhân: Một số người cho rằng việc giữ lại vũ khí hạt nhân là cần thiết để đảm bảo an ninh quốc gia và đối phó với sự can thiệp của các nước khác.
2 – Hủy bỏ vũ khí hạt nhân của Triều tiên: Đây là một phương án được ủng hộ bởi nhiều nước và tổ chức quốc tế. Trong trường hợp này, Triều tiên sẽ phải hủy bỏ hoàn toàn các chương trình vũ khí hạt nhân và chấp nhận sự kiểm soát và giám sát của cộng đồng quốc tế.
3 – Tạo ra một khu vực không có vũ khí hạt nhân: Đây là một phương án khác được đề xuất bởi các chuyên gia, trong đó cả Hàn Quốc và Triều tiên sẽ tham gia vào một khu vực không có vũ khí hạt nhân.
4 – Tuyên bố không sử dụng vũ khí hạt nhân: Nếu cả hai miền đồng ý về việc tuyên bố không sử dụng vũ khí hạt nhân, đó sẽ là một bước tiến lớn trong việc loại bỏ vũ khí hạt nhân khỏi bán đảo Triều Tiên.
Nếu thống nhất thì với vị trí địa lý của Triều Tiên/Hàn Quốc khiến cho đất nước này khó tránh khỏi nguy cơ bị lôi cuốn vào một cuộc xung đột 4 bên gồm Trung Quốc, Mỹ, Nga và Nhật Bản. Khi đó vũ khí hạt nhân giúp Triều Tiên xử trí dễ dàng hơn.
Vậy nên có thể chắc chắn một điều rằng quốc gia này sẽ không từ bỏ kho vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo của mình để đẩy lùi các khó khăn địa chính trị.
Lee San là một hướng dẫn viên du lịch tại Buitour.com, với 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch Hàn Quốc. Với đam mê khám phá, chia sẻ và học hỏi, cô ấy mong muốn có thể chia sẻ những kinh nghiệm và kiến thức của mình với tất cả mọi người thông qua những bài viết của mình.
