Với một lịch sử lâu đời và nền văn hóa đa dạng, Hàn Quốc đã đóng góp rất nhiều cho nền văn hóa thế giới. Từ ẩm thực đến phong tục tập quán, từ nghệ thuật đến lối sống, tất cả đều thể hiện nét độc đáo và đẹp của văn hóa Hàn Quốc. Trong bài viết này, Bụi Tour sẽ cùng bạn khám phá những điều mới lạ có thể bạn chưa biết tới trong văn hóa của xứ sở xinh đẹp này nhé.
ĐÃ BIẾT NHỮNG ĐẶC TRƯNG CỦA VĂN HÓA HÀN QUỐC NÀY CHƯA?
Ngôn ngữ và chữ viết
Ngôn ngữ chính thức của Hàn Quốc là tiếng Hàn (한국어, hangugeo), một ngôn ngữ được sử dụng chủ yếu tại Hàn Quốc và Triều Tiên.
Bảng chữ cái của tiếng Hàn gọi là Hangeul (한글), được phát minh vào năm 1443 bởi vua Sejong Đại đế của triều đại Joseon. Bảng chữ cái này bao gồm 14 phụ âm và 10 nguyên âm, tạo thành các âm tiết đơn và kết hợp để tạo thành các âm tiết phức. Hangeul đã trở thành một phần quan trọng của văn hóa Hàn Quốc và là một trong những bảng chữ cái duy nhất trên thế giới được tạo ra để đáp ứng nhu cầu viết tiếng mẹ đẻ.
Trong quá khứ, Hàn Quốc cũng sử dụng chữ Hán (Hanja) – chữ viết tượng hình của tiếng Trung Quốc, và từ đó đã tạo ra một bộ chữ Hàn-Hán, tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, Hangeul được sử dụng phổ biến hơn và Hanja chỉ được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt như tên của các địa danh cổ, các thuật ngữ kinh tế, pháp lý và khoa học.
Văn hóa ẩm thực
Kim chi – món ăn đặc trưng
Đối với người Châu Á nói chung và người Hàn nói riêng thì cơm và các món ăn phụ là hai yếu tố chính cấu thành nên những bữa cơm hàng ngày. Nhưng khác với những quốc gia châu Á khác, bữa ăn của người Hàn Quốc luôn có sự xuất hiện của món kim chi – món ăn Hàn nổi tiếng thế giới. Kim chi và nước sốt lên men là món ăn đại diện cho nền văn hóa ẩm thực của Hàn Quốc. Ngoài kim chi, trong mỗi bữa ăn của người Hàn Quốc cũng luôn có cá khô và các loại thực phẩm muối biển.
Nghi lễ ăn uống
Văn hóa ẩm thực của Hàn Quốc có những quy tắc rất đặc biệt và cũng có những quy tắc rất giống với người Việt chúng ta. Hãy cùng tìm hiểu những lưu ý dưới đây để biết thêm được những điều mới mẻ trong văn hóa, tập tục của các bạn ở xứ sở kim chi nhé:
- Tôn trọng người già: Vị trí ngồi sẽ được sắp xếp theo địa vị và tuổi tác. Những người có địa vị thấp nhất hoặc trẻ nhất trong bàn ăn sẽ ngồi ở gần cửa ra vào nhất. Đặc biệt là trong bữa ăn, chỉ khi người lớn tuổi bắt đầu ăn thì những người trẻ tuổi mới được phép ăn và phải ăn thật từ tốn.
- Không được phép vừa ăn vừa nói chuyện: Văn hóa của người Hàn thì khi nhai thức ăn cần nhai nhẹ nhàng, không vừa mở miệng vừa nhai hoặc nói chuyện khi thức ăn còn trong miệng. Nói chuyện khi ăn được xem là bất lịch sự và thiếu văn hóa.
- Sử dụng đũa: Đũa được coi là dụng cụ ăn uống chính thức trong văn hóa ẩm thực của Hàn Quốc. Khi sử dụng đũa, cần đảm bảo chúng không bị quẹt vào tô, không đâm thẳng xuống thức ăn và không cắm đũa vào bát gạo vì đó là cách để tưởng nhớ người đã chết.
- Không để tô trống: Người Hàn thường ăn hết tất cả thức ăn trong tô, không để lại bất kỳ thức ăn nào. Để tô trống được xem là không tôn trọng thức ăn và người chế biến nó.
- Cảm ơn về bữa ăn: Sau khi ăn xong, người Hàn thường cảm ơn người chủ tiệc và những người đã chế biến món ăn. Họ cũng chào tạm biệt với những người đã ngồi cùng với họ.
Văn hóa trang phục truyền thống
Có thể các bạn đã biết, trang phục truyền thống của người Hàn Quốc được gọi là Hanbok. Hanbok có màu sắc sặc sỡ, chất liệu được làm từ những loại vải tự nhiên như lanh, gấm, lụa, vải khăn… tùy thuộc vào thời tiết cũng như người mặc. Hanbok được coi là biểu tượng cho nền văn hóa truyền thống của người Hàn Quốc và mang trong mình ý nghĩa sâu sắc về tình yêu quê hương, lòng trung thành và tinh thần sáng tạo.
Ngoài Hanbok thì trong văn hóa trang phục truyền thống của người Hàn Quốc còn có những bộ trang phục nổi bật sau đây mà rất có thể các bạn cũng đã bắt gặp trong các bộ phim cổ trang hoặc trong các dịp lễ đặc biệt của người Hàn Quốc:
Hwarot
Hwarot là trang phục truyền thống của phụ nữ Hàn Quốc trong các dịp đặc biệt như lễ cưới, lễ hội, và các dịp quan trọng khác. Hwarot thường được trang trí bằng các họa tiết hoa văn tinh tế, được thêu bằng tay bằng chỉ vàng hoặc bạc. Chiếc áo dài có kiểu dáng xòe, tùng váy rộng và dài, đôi khi được phối cùng với một chiếc áo khoác nhẹ để tạo ra một sự kết hợp tinh tế và thanh lịch.
Một số đặc trưng của trang phục Hwarot trong lễ cưới bao gồm:
- Màu trắng hoặc màu pastel nhạt: màu trắng được coi là màu của sự trong sáng, tinh khiết và đồng thời cũng là màu của sự đồng thuận và tình yêu trong lễ cưới.
- Trang trí hoa văn: các hoa văn được sử dụng trên trang phục Hwarot thường là những họa tiết hoa lá phong phú, tượng trưng cho sự nảy nở, mầm mống của cuộc sống và hạnh phúc trong tương lai.
- Nơi đặt nơ: trong trang phục Hwarot của cô dâu thường có một chiếc nơ lớn đặt ở phía sau đầu, tượng trưng cho sự tinh tế và duyên dáng của người phụ nữ.
- Phụ kiện: cô dâu thường đeo nhẫn, vòng tay và một chiếc dải đầu tinh tế.
Baesanimsu
Trang phục Baesanimsu (배산임수) là trang phục truyền thống của đàn ông trong triều đình Hàn Quốc thời Joseon (1392-1910). Baesanimsu có nghĩa là “ba vạch, bốn đường” và tượng trưng cho ba sườn và bốn đường bao quanh cơ thể.
Trang phục Baesanimsu gồm áo dài đến mắt cá chân, có tay dài và cổ cao, thường được làm bằng vải màu xám hoặc đen. Trên ngực áo có dải vải mỏng được gọi là durumagi, có thể được tháo ra hoặc cài vào áo tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng. Quần thường là loại quần dài đến mắt cá chân, được gọi là baji, và được đeo bằng dây thắt ở eo.
Trang phục Baesanimsu thường được kết hợp với một chiếc nón được gọi là gat, được làm bằng nhiều loại vật liệu như tre, gỗ, da và lụa. Nón gat thường có hình dáng tròn và được trang trí với những họa tiết đẹp mắt. Ngoài ra, người đàn ông còn có thể đeo một chiếc dây lưng được gọi là daenim.
Ngày nay, trang phục Baesanimsu thường được sử dụng trong các dịp lễ tết, đám cưới hoặc các sự kiện quan trọng khác.
Nghệ thuật truyền thống
Gyeonggi – dòng nhạc cổ truyền của Hàn Quốc
Nhạc Gyeonggi là một trong những dòng nhạc truyền thống nổi tiếng của Hàn Quốc. Được phát triển tại khu vực Gyeonggi-do, đây là dòng nhạc thường được biểu diễn trong các dịp lễ hội, sự kiện văn hóa và nghi lễ truyền thống.
Nhạc Gyeonggi bao gồm nhiều thể loại nhạc khác nhau, bao gồm nhạc tấu, nhạc hòa tấu và hát đơn ca. Nhạc Gyeonggi thường được biểu diễn bởi các nhạc công sử dụng các loại nhạc cụ truyền thống của Hàn Quốc, bao gồm đàn tranh, đàn nguyệt, đàn bầu, đàn kìm và trống.
Ngoài ra, nhạc Gyeonggi cũng bao gồm nhiều thể loại nhảy truyền thống như Salpuri, Taepyeongmu, Seungmu và Ganggangsullae. Những điệu nhảy này thường được biểu diễn trong các dịp lễ hội và sự kiện quan trọng, và có tầm ảnh hưởng đến nghệ thuật múa truyền thống của Hàn Quốc.
Nhạc Gyeonggi được coi là một phần quan trọng của di sản văn hóa truyền thống của Hàn Quốc và đã được UNESCO công nhận là một tài sản văn hóa phi vật thể của nhân loại từ năm 2014.
Kkoktugaksi nolli – múa rối nước
Kkoktugaksi nolli được biểu diễn trên một mặt nước, với những chiếc rối được điều khiển bởi người biểu diễn đứng bên dưới mặt nước. Mỗi chiếc rối đại diện cho một nhân vật trong câu chuyện được kể qua múa. Điều khiển rối trong múa rối nước được thực hiện thông qua một hệ thống dây và que gỗ. Người biểu diễn sử dụng tay và chân của mình để điều khiển rối, tạo ra các cử chỉ và phong cách di chuyển khác nhau.
Kkoktugaksi nolli có nguồn gốc từ vùng Gangwon-do ở miền đông bắc Hàn Quốc và được biểu diễn trong các dịp lễ hội truyền thống. Múa rối nước này thể hiện sự kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống và tâm hồn của người dân Hàn Quốc, là một phần quan trọng trong văn hóa dân gian của đất nước.
Phong tục tập quán
Lễ hội truyền thống Namsadang Baudeogi
Lễ hội Namsadang Baudeogi là một lễ hội truyền thống nổi tiếng ở Hàn Quốc, diễn ra hàng năm vào tháng 4 hoặc 5 âm lịch (tháng 5 hoặc 6 dương lịch). Lễ hội được tổ chức tại các vùng nông thôn của Hàn Quốc, như Jeollabuk-do và Jeollanam-do.
Lễ hội Namsadang Baudeogi tôn vinh những người nghệ sĩ Namsadang, những người đi khắp nơi biểu diễn các tiết mục xiếc, múa rối, hát và múa trên sân khấu di động trước đông đảo người xem. Những người biểu diễn thường đeo trang phục truyền thống, trang điểm đậm và cùng các nhạc cụ truyền thống như trống buộc, kèn tiêu và đàn tranh.
Lễ hội Namsadang Baudeogi bắt đầu vào thời Joseon (1392-1910) và được tổ chức nhằm mục đích truyền bá và bảo tồn văn hóa truyền thống của Hàn Quốc. Ngoài các tiết mục trên sân khấu, lễ hội còn có các hoạt động vui chơi, ăn uống và triển lãm nghệ thuật truyền thống, tạo nên một không khí sôi động và đầy màu sắc cho lễ hội.
Văn hóa tặng quà
Văn hóa tặng quà là một phần không thể thiếu trong văn hóa của người Hàn Quốc. Việc tặng quà không chỉ đơn giản là chuyển giao món quà mà còn là một thông điệp ý nghĩa nhằm thể hiện lòng biết ơn, sự quan tâm và tôn trọng đối với người nhận quà.
Khi tặng quà, bạn nên sử dụng giấy gòi có màu đỏ và vàng, tránh sử dụng màu xanh lá cây, trắng, đen vì đây là những màu không may mắn. Hãy ưu tiên tặng quà có bội số là 7 – con số may mắn ở Hàn và tránh tặng quà có bội số là 4.
Ngoài ra, việc tặng quà còn có những quy tắc và tập quán riêng trong văn hóa Hàn Quốc. Ví dụ, khi tặng quà cho người lớn tuổi, người tặng thường phải giơ quà lên cao và nghiêng người một chút để thể hiện sự tôn trọng. Trong khi đó, khi tặng quà cho đàn em, người tặng thường giơ quà thấp hơn để thể hiện sự khiêm tốn và tôn trọng.
ẢNH HƯỞNG CỦA VĂN HÓA HÀN QUỐC TRÊN THẾ GIỚI
- Trong lĩnh vực ẩm thực, các món ăn Hàn Quốc như kimchi, bánh tráng cuốn thịt, bibimbap, tteokbokki, ramyeon đã trở thành phổ biến trên toàn cầu và được đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng và hương vị.
- Trong lĩnh vực phim ảnh, phim Hàn Quốc đã trở thành một thương hiệu toàn cầu và được yêu thích rộng rãi nhờ vào nội dung đa dạng và chất lượng sản xuất tốt. Các bộ phim nổi tiếng của Hàn Quốc như “Parasite”, “Crash Landing on You”, “Descendants of the Sun” đã được phát sóng và thu hút khán giả ở nhiều quốc gia.
- Âm nhạc Hàn Quốc cũng đã trở thành một hiện tượng toàn cầu với các nhóm nhạc như BTS, BLACKPINK, EXO, TWICE, đã trở thành những đại diện nổi bật của làn sóng Hallyu. Những ca khúc và màn trình diễn ấn tượng của các nhóm nhạc này đã thu hút một lượng fan hâm mộ đông đảo trên toàn thế giới.
Lee San là một hướng dẫn viên du lịch tại Buitour.com, với 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực du lịch Hàn Quốc. Với đam mê khám phá, chia sẻ và học hỏi, cô ấy mong muốn có thể chia sẻ những kinh nghiệm và kiến thức của mình với tất cả mọi người thông qua những bài viết của mình.